Eenzaamheid

In het kader van de campagne “Eén tegen eenzaamheid” mocht ik afgelopen donderdag meedoen aan de Stel je voor-campagne. We deelden koffie en thee uit aan willekeurige voorbijgangers en maakten een praatje. Het was een mooie ochtend met waardevolle ontmoetingen en gesprekken.

Eenzaamheid, wat is dat eigenlijk? Ik ben een beelddenker. Voorheen kwam bij het woord eenzaamheid toch meestal het beeld van een eenzame dakloze of een oude dame alleen in een verpleeghuis op. Op het moment dat ik afscheid nam van mensen en gewoontes die me niet meer vooruit hielpen, veranderde dat beeld. Ik besefte me dat ik me heel lang eenzaam heb gevoeld terwijl ik omringd was door mensen en bezigheden.

In de periode dat ik bij Solidair werk hoor ik uiteenlopende verhalen van mensen die eenzaamheid ervaren. Zo sprak ik donderdag met een Syrische man. Zijn familie woont in Syrië en elders in Europa. Hij verblijft in het AZC in afwachting of hij in Nederland een toekomst op kan bouwen. Ik vroeg hem of hij vrienden heeft in het AZC en aansluiting kan vinden. Hij vertelde mij het introverte type te zijn en niet uitbundig op zoek is naar contact. Toch zei hij zich eenzaam te voelen. Hij is omringt door mensen uit de hele wereld, maar kan moeilijk aansluiting vinden. Ook is hij voorzichtig met het aangaan van relaties en vriendschappen, omdat hij niet weet hoe lang hij hier zal zijn. Of hij een verblijfsstatus krijgt of niet, het is beide keren niet zeker of hij in Assen zich kan vestigen.

Ik sprak ook met een actieve, hoogopgeleide vrouw. Ze vertelde over haar werk en haar buurt en prachtige initiatieven waarbij ze betrokken was. Ook vertelde ze over de corona periode. Hoe die periode had gezorgd voor sociale controle in de buurt met positieve maar ook minder mooie gevolgen als resultaat. Het deed me terugdenken aan mijn eigen situatie tijdens de lockdowns. Thuiswerken aan mijn keukentafel, in gesprek met mensen via een online verbinding. De kinderen veel thuis en weinig mogelijkheden om de deur uit te gaan en vrienden te bezoeken of ontvangen. Maar bovenal stond die tijd in het teken van veel verantwoordelijkheden die ik in mijn eentje droeg.

We staan er vaak niet bij stil, maar ook als je omringt bent door mensen kun je je eenzaam voelen. Het is daarom dat het werken bij Solidair zin heeft en voldoening geeft. De maatjesprojecten voor nieuwkomers en mensen met een psychische aandoening. De groepen voor moeders. Autisme en contact. Maar ook Ieder kind Telt mee en GVA. In alle projecten speelt het thema eenzaamheid in zekere zin een rol. Als je je minder gezien of gehoord voelt, het moeilijk is contact te maken met mensen in je omgeving door een taalbarrière of omdat je anders denkt, kun je je eenzaamheid ervaren.

Eenzaamheid heeft altijd eenzelfde oorzaak: de verbinding met andere mensen voldoet niet aan de persoonlijke behoefte. Als ik nu aan eenzaamheid denk zie ik een beeld van een grote groep mensen in Ter Apel. Huis en haard verlaten. Wel iemand voor een praatje om je heen, maar niemand om mee te verbinden. Ik zie een beeld van een student, dagelijks in de collegezaal omringd hij zich met studiegenoten, zoekend naar zijn plek en naar zingeving. Een ouder die alleen zorg draagt voor zijn kinderen en iemand mist om verantwoordelijkheden mee te delen.

Welk beeld komt bij jou op als je aan eenzaamheid denkt? Voel jij je wel eens eenzaam? Wie of wat heb je nodig om te kunnen verbinden? Kijk eens om je heen? Wie kan wel een kop koffie en een warm gebaar gebruiken? Misschien kun jij het verschil maken voor jezelf of voor iemand anders die zich eenzaam voelt