Onder toeziend oog van stagiaires die voor hun opleidingen observaties mochten doen hebben we tijdens de teamvergadering van 30 oktober het een en ander besproken om ons de komende tijd nog beter te kunnen richten op onze projecten en de belangen van onze partners. Na afloop van die vergadering sloot Justin Spoor af met een verhaal, wat niet ongebruikelijk is bij Solidair Groningen & Drenthe. Immers reflecteren wij graag op de kracht van waarden, maatschappelijke ontwikkelingen, en bezinning. In dit geval droeg die reflectie het thema ‘vanzelfsprekendheid’.
‘Vanzelfsprekendheid’
Het feit dat wij hier samen, in gemoedelijke toestand, zijn is geen vanzelfsprekendheid. Zoom maar eens uit, duizenden jaren terug, naar de eerste sporen van beschaving. Archeologie heeft het dan over zo’n 12.000 jaar geleden. Het is de tijd van onze voorouders. Vergis je niet: ook zij hadden al onzekerheden, angsten en verlangens. Zo verschillend waren de mensen van toen waarschijnlijk helemaal niet. Sterker nog, er is maar weinig bewijs dat we echt kunnen spreken van absolute barbaren. Eerder lijkt het erop dat we als mens al duizenden jaren zoeken naar een manier om om te gaan met de uitdagingen van het leven, terwijl we rekening proberen te houden met de ander. Maar de mensen en de omstandigheden waarin ze leven zijn niet perfect. Al een van de eerste Bijbelse verhalen onderschrijft dit en het is niet gek om te denken dat de Val van de mens uit het Paradijs hint naar deze imperfectie.
Vanaf het moment van die eerste beschaving hebben mensen gestreden; niet alleen met elkaar, maar ook met zichzelf. Hoe gaan we om met het feit dat de ander meer heeft? Zijn we altijd goed zoals we zijn? Wat is onze plicht als we een ander in nood zien? Dergelijke vragen kan je beschouwen als levensvragen. Ze spelen al duizenden jaren in de hoofden van ieder die ooit voor ons kwam. Zo kan gezegd worden dat iedere levensfase die we doorgaan al eens is geleefd en dat de meeste ervaringen die we hebben zijn terug te leiden tot archetypische verhalen. De onzekerheden en uitdagingen die we tegenkomen in ons leven zijn dus niet iets waarvoor we alleen staan. Maar het juiste pad volgen is geen vanzelfsprekendheid.
Het heeft ons duizenden jaren aan beschaving gekost, met veel vallen en opstaan, om op het punt te komen waar we nu zijn, waarop we een mate van orde hebben geschapen in de chaos van het leven. We zijn daardoor geen blanco vel papier: we leven immers met de waardeoverdracht van onze voorouders en hedendaagse medemens. In Nederland betekent dat bijvoorbeeld keuzevrijheid, lijfeigenheid, bescherming, scholing, samenwerking, etc. Het zijn voorbeelden van zaken die we als vanzelfsprekend beschouwen. Echter is niets minder waar. Het feit dat in andere delen van de wereld bij lange na niet gesproken kan worden van dergelijke kenmerken maakt duidelijk dat we iets hebben wat we zouden moeten koesteren. In dat licht is vrijwel niets om ons heen een vanzelfsprekendheid.
Geniet dus. Wees blij met alles wat we hebben opgebouwd. Wees ook bewust dat er anderen zijn die dezelfde uitdagingen delen. Het gaat niet altijd zoals we willen, maar moge het een geruststelling zijn dat we nooit alleen zijn in de onzekerheden die we met ons meedragen, of dat nou te vinden is in onze voorouders of in onze hedendaagse medemens. “Maak je dus geen zorgen voor de dag van morgen, want de dag van morgen zorgt wel voor zichzelf. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad.” (Matt. 6:34). Verwonder je eens over al het goede dat je tot nu toe is toegekomen, want het is geen vanzelfsprekendheid.