Eindeloos wachten op perspectief maakt murw, maar ook moedig en weerbaar

Eindeloos wachten op perspectief

Door Corona en de maatregelen voelt bijna iedereen feilloos aan wat het met je doet als er geen perspectief is. Eindeloos wachten op perspectief is iets wat zich in Groningen al jaren voordoet, ver voordat de pandemie begon. Juist nu we vanwege voortdurende lockdown en avondklok nog meer aangewezen zijn op het thuis-zijn, thuis werken, thuis schoollessen volgen, geen bezoek van vrienden en familie, valt het nog zwaarder wanneer je huis niet veilig is en je in procedures terecht bent gekomen van wisselwoningen, versterken, of de sloop van je huis dat eens jouw veilig thuis was.

Veel Groningers zijn ongewild ervaringsdeskundigen geworden in het omgaan met uitzichtloze situaties, door jarenlange slepende procedures die voortdurend van richting veranderen en steeds weer processen vertragen. De gevolgen van de gaswinning zet alles letterlijk op losse schroeven en raakt mensen tot in het diepst van hun bestaan, zo blijkt uit de vele verhalen van predikanten, pastores, geestelijk verzorgers, en ieder die met luisterend oor naast de getroffenen wil staan.

Een oudere vrouw heeft haar leven lang naar volle tevredenheid in een bescheiden huis in een klein dorp gewoond. Maar haar huis is door de vele scheuren onveilig geworden en moet worden versterkt. Daarvoor moet zij tijdelijk wonen in een wisselwoning. Dit proces vergt stapels papierwerk. Vanwege Corona gaat dat allemaal digitaal, evenals de gesprekken met de experts. Voor die digitale processen is zij afhankelijk van anderen, maar die mogen vanwege de maatregelen eigenlijk niet bij haar in huis komen. Ze besluit het erbij te laten. Ze moet er niet aan denken mogelijk te sterven tussen de verhuisdozen in een onbekende wisselwoning.

Een gezin met schoolgaande kinderen woonde in een wijk die moest worden gesloopt. Na jarenlange procedureel getouwtrek werd eindelijk een datum vastgesteld en kon worden verhuisd naar een tijdelijke wisselwoning. Alles werd ingepakt in verhuisdozen en men bereidde zich voor op de verhuizing. Kort voor de bewuste datum kwam het bericht dat de verhuizing werd uitgesteld. Dat gebeurde nog een aantal keren. Vanwege de Coronamaatregelen bivakkeerde het gezin noodgedwongen thuis tussen de verhuisdozen, een jaar lang wachtend op de dag van de verhuizing. Sinds kort wonen zij in een wisselwoning, opnieuw tussen de verhuisdozen. Nu wachtend op de dag dat zij hun nieuw opgebouwde woning kunnen betrekken. De datum is nog niet vastgesteld.

Helaas zijn er onvoldoende wisselwoningen beschikbaar. Of er zijn geen geschikte woningen. Mensen ontvangen dan geld om een woning te vinden, wat in een gunstig geval betekent dat je kilometers verderop hopelijk een tijdelijk onderkomen vindt. Moet je noodgedwongen je huis verlaten, wordt je ook nog aan je lot overgelaten.

Daarnaast zijn er de problemen van middenstanders en agrariërs. Winkeliers hebben te maken met ‘wisselwinkels’ en agrariërs kampen met scheuren in mestkelders, muren en fundamenten van de oude boerderijen die het Groninger platteland zo karakteriseren.

Het zijn slechts enkele van de vele voorbeelden, aangedragen door predikanten van Platform Kerk & Aardbeving, van verwarrende processen in Groningen zonder perspectief op verbetering. Het gebrek aan perspectief maakt mensen murw, somber en boos, maar ook moedig en weerbaar. Daarnaast dringt steeds meer door dat de gevolgen van de gaswinning niet alleen zijn te verhelpen door het herstellen van scheuren in muren, maar dat vooral aandacht nodig is voor het herstellen van de scheuren die zijn ontstaan in levens en zielen van mensen. Daarvoor is niet alleen geld nodig, maar ook erkenning en respect.

Toch zijn er lichtpuntjes. Lichtpuntjes van hoop die oplichten vanuit de bevolking. Mensen die terugkijkende op hun eigen sores, hen bemoedigen die nu nog worstelen. Al dan niet ondersteund door geestelijk verzorgers en anderen die luisteren. Dergelijke lichtpuntjes laten zien dat het vooral om mensen moet gaan en niet om procedures en rekenmodellen.

De stille crisis die zich al jaren voltrekt in Groningen, is niet anders dan de crisis van Corona en de pijnlijke affaire van de kinderopvangtoeslagen, die ons land vandaag de dag in de greep houden. Uit de toeslagenaffaire leren we dat het belangrijk is om achter de getallen en procedures de individuele mens te blijven zien. Dat geldt ook voor de Coronamaatregelen en voor de gevolgen van de gaswinning in Groningen.

Door te luisteren naar de verhalen van de mensen en deze verhalen te blijven delen, blijven die mensen zichtbaar die anders dreigen te verdrinken in de oeverloze zee van steeds veranderende regelgeving en procedures.

Het Platform Kerk & Aardbeving en Geestelijke Verzorging Aardbevingsgebied Groningen maken zich samen sterk om mensen in het aardbevingsgebied te ondersteunen en de mens achter de crisis te blijven zien. Dat is, naast financiële vergoeding, de belangrijkste hulp die mensen nodig hebben: om gezien en gehoord te worden, erkend te zijn en vooral om weer perspectief te (kunnen) zien.

Liebrecht P. Hellinga

Contactpersoon Kerken namens Geestelijke Verzorging Aardbevingsgebied Groningen en Platform Kerk & Aardbeving